 |
 |
| ნინო ბაგრატიონი გიორგი ბაგრატიონი |
გიორგი ბაგრატიონი გია შერვაშიძე |
„ყუმის ბაზილიკა“, ლეკებით დასახლებული სოფლის ცენტრშია მდებარეობს, მთის პატარა მდინარე ყუმის წყლის მარცხენა ნაპირზე.
ინგილოები ყუმის საყდარს, „ყუმის დედა ღვთისას“ უწოდებენ.
ყუმის დედა ღვთისას ტაძარი სამნავიან ბაზილიკას წარმოადგენს და გეგმის კომპოზიციითა და ხუროთმოძღვრულ-სივრცითი ფორმით ბოლნისისა და ვაზისუბნის ტაძრებს ენათესავება; შეიძლება ითქვას რომ ტაძრის გეგმა ზემოხსენებული ძეგლების გეგმის კომპოზიციის განმეორებას წარმოადგენს.
ტაძარი, VI-VII სს. ქართული მონუმენტური არქიტექტურის ერთ-ერთი შესანიშნავ ნიმუშს წარმოადგენს. ძეგლი კონსერვირებულია.
